MULTİPL SKLEROZ

Multipl skleroz (MS): Nedeni tam olarak bilinmeyen bağışıklık sisteminde bir bozukluk sonucu beyin ve omurilikte çok sayıda plak oluşumu ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Plakların oluşma nedeni vücudu savunmakla görevli hücrelerin sinir hücrelerinin etrafında bulunan miyelin kılıfına saldırması ve hasar oluşmasıdır.MS genellikle genç ve orta yaşta ortaya çıkar. 10 yaş alt ve 50 yaş üstü nadir olarak görülmektedir. Beyin ve omuriliğin herhangi bir yerinde plaklar ortaya çıkmakta ve tutulan bölgeye ait şikayet ve belirtiler ortaya çıkmaktadır. Tutulan bölge hastadan hastaya değişmekte böylece hastadan hastaya da çok farklı şikayetler ortaya çıkmaktadır. En sık görülen şikayetler: Yorgunluk, bacak ve kollarda kuvvet kaybı, uyuşma, karıncalanma, his kaybı, ağırlık hissi, ağrı ; Bu tek bacak, tek kol, sağ ya da sol kol ve bacak, her iki bacakta olabilir. Konuşma bozukluğu, görme bulanıklığı, çift görme, bir kolda, aynı taraf kol ve bacakta, ya da her iki bacakta uyuşma veya kuvvetsizlik, yürürken dengesizlik,baş dönmesi, ellerde titreme, konuşma bozukluğu, idrar kaçırma ya da yapamama, başın öne doğu eğilmesi ile kollar ve bacaklara yayılan elektriklenme hissi, yüzde eğilme-asimetri gibi şikayetlerdir. Bulanık görmeye neden olan optik nörit MS'ın en sık belirtilerinden biridir.%14-23 oranında görülmektedir.Genellikle tek taraflı görme kaybı, göz hareketlerinde ağrı oluşmaktadır.Serebellar sisteme yani beyincik fonksiyonlarında bozulma sıktır. Yürürken dengesizlik, el hareketlerinde beceriksizlik-hedefi bulmada zorlanma başlangıç şikayeti olarak sık görülmektedir. Hastalık kronikleştikçe görülme sıklığı artar. Yorgunluk astaların en sık görülen 3 semptomundan biridir.Ayrıca hafıza, dikkat, konsantrosyon bozuklukları görülebilmektedir. Hastalık sürecinde sık idrar yapma, kaçırma, kabızlık, seksüel disfonksiyon, erkeklerde ereksiyon disfonksiyonu, her iki cinsde de libidoda azalma görülebilmektedir. Hastalık genellikle ataklar halinde seyreder.MS'un 4 ana klnik tipi mevcuttur. 1-relapsing-remitting MS(RRMS): Hastaların 85 bu tip ile başlar ilk atak tamamen iyileşir ya da çok hafif bulgu kalabilir.5 yıl içinde 2. bir atak beklenir.Zamanla tekrarlaya ataklar ile birlikte bazı bulgular kalabilir.Bu gruptaki hastaların zamanla yarısnın sekonder faza geçtiği görülmektedir.2-sekonder progresif MS; Hastalık RRMS tip ile başlar 2-3 ataktan sonra sürekli bir kötüleşme başlar. 3-Relapsing progresif MS (RPMS). Ataklar halinde seyreder ancak temelde sürekli bir kötüye gidiş söz konusudur.4-primer progresif MS(PPMS): Başlangıçta atak olmadan sürekli bir kötüye gidiş söz konusudur. Hastaların yaklaşık %15 ‘i bu gruptadır. Hastalığın teşhisinde beyin ve omurilik de oluşan plaklar ilaçlı olarak çekilen MR'larda gözlenebilmektedir. Ayrıca tanıda hastanın belinden alınan BOS (beyin omurilik sıvısı) incelemeleri, VEP, SEP ve BAEP incelemeleri ile tanı konulmaktadır.

MS tedavisi:1- atak tedavisi 2-koruyucu tedavi 3-semptopatik tedavi

1-Atak tedavisi: Serum içinde 1gr metilprednizolon 5-7 gün verilerek yapılmaktadır.Bu tedavi ile hastanın atakları daha çabuk geçmektedir. 2- Koruyucu tedavi: urada interferonlar,glatiramer asetat, İVİG, azatiopirin gibi ilçlar kullanılmaktadır.3- semptomatik tedavi: hasta da gelişen spastite, yorgunluk,ağrı, mesane disfonksiyonu,tremor, seksüel diskonksiyon gibi şikayetlere yönelik olarak verilen ilaçları kapsamaktadır.